Evvel gün Ekonomim gazetesinde, yasal mali tablolardaki (VUK) enflasyon düzeltmesi uygulamasının ertelenebileceğine dair bir haber yayınlandı.
Şayet haber doğru çıkarsa, önce VUK sonra TFRS’ye göre düzenlenmiş mali tablolarda önemli değişiklikler görebiliriz.
Öyle ki, birçok halka açık şirketin raporladığı FAVÖK ve Net Kâr rakamı bir anda “iyileşmiş” görünebilir.
Bu durum, piyasada ciddi bir kafa karışıklığı yaratma potansiyeline sahip. Akıllara gelen soru şu:
"Kar rakamları yükselirse şirketlerin değeri de yükselir mi?"
Kısa cevap: Hayır.
Çünkü, bir şirketin içsel (intrinsic) değeri, onun muhasebesel kayıt yönteminden bağımsızdır. Muhasebe standardı değişti diye şirketin varlık kalitesi, knowhow’ı, pazar payı, yönetim kalitesi veya iş modeli değişmez.
İçsel Değer, şirketin gelecekte yaratabileceği sürdürülebilir serbest nakit akışlarının bugünkü değeridir.
Raporlanan FAVÖK'ün (EBITDA) değişmesi, şirketin kasasına giren gerçek operasyonel karı (Cash Operating Profit) sihirli bir şekilde artırmaz. Parasal kayıp/kazanç gibi nakit çıkışı gerektirmeyen kalemlerdeki oynamalar, şirketin operasyonlarından yarattığı net nakdi değiştirmez.
Tek Bir İstisna Var: Vergi Etkisi
Bu kuralın tek bir önemli istisnası vardır: VUK (Vergi Usul Kanunu) tarafındaki değişiklikler, şirketlerin ödeyeceği gerçek nakit kurumlar vergisini etkiler.
Ödenecek nakit vergi artarsa veya azalırsa, şirkette kalan serbest nakit akışı da aynı yönde etkilenir. Dolayısıyla içsel değer yalnızca bu kalemden dolayı değişebilir.
Ama Piyasa Başka Bir Durumu Ödüllendirebilir
Öte yandan, enflasyon muhasebesi son dönemde finansal tabloları öyle karmaşık hale getirdi ki, yatırımcılar artık “gerçeği değil, sadeliği” ödüllendirebilir.
Rakamlar daha anlaşılır hale geldiğinde, değerlemelere atfedilen belirsizlik kaynaklı risk primi düşebilir ve bu durum kısa vadede hisselere geçici bir destek verebilir.
Sonuç: Gürültüye Değil, Nakit Akışına Bakılmalı
Bu geçiş döneminde yatırımcıların görevi, muhasebesel gürültüden sıyrılıp şirketlerin nakit akış yaratma gücüne odaklanmaktır.
FAVÖK’te artış mı var? → Optik ❌
Net Kâr’da sıçrama mı var? → Geçici ❌
Nakit akışındaki değişim var mı? → Gerçek hikâye orada✅
Bu yüzden, "çarpan" bazlı yüzeysel analizlere karşı dikkatli olunmalı.
En yaygın analitik hata, optik olarak şişmiş yeni FAVÖK rakamına, eski standartlara göre oluşmuş bir FD/FAVÖK çarpanını otomatik olarak uygulamaktır.
Bu hatayı temel alan "değişimden olumlu etkilenecekler" listeleri, yatırımcıyı ciddi bir yanılgıya sürükleyebilir.
